99 Pencereli Haşimağa Konağı

Trabzon'un Sürmene ilçesine bağlı tarihi ahşap evlerle dolu Gültepe Mahallesi (Gucara köyü), Haşim Ağa Konağı. 99 Pencereli Ev (Haşimağa Konağı)   Video: Turgut Bayraktar   HAŞIMAĞA KONAĞININ GİZEMLİ HİKAYESİ    99 Pencereli konak olarak nam yapan Gültepe’deki (Kucara) Efendioğlu Haşimağa Konağı, hala daha yerli yabancı turistlerin ilgisini çeker. Varisleri tarafından restore edilen Haşımağa konağının’ asıl konağın yavrusu olduğunu biliyor muydunuz? Konağın hikayesine geçmeden önce Gültepe köyünden kısaca bahsetmek lazım.   GÜLTEPE (KUCARA) Tarihi İpekyolu ticaret yolunun üzerinde, daha doğrusu merkezinde sayılan bir köydür. Sürmene ve Araklıda eğitim veren 3 okuldan birisi Gültepe köyünde idi. Kök boyası ve hint kenevirinden kumaş imalatında sanayileşmiş olan Gültepe köyü aslında başlı başına bir hikayedir. Köyde 99 Pencereli konak kadar ihtişamlı, ama bakımsız olan yüz’e yakın konağın olduğu bilinmekte. Bakımsızlık ve maddi zorluklar bu konakların maalesef sonunu hazırlıyor. Gültepede hemen hemen her evin altı kök boyası ve iplik imalat hanesiydi. Üretilen bu kumaşlar tarihi ipek yolu üzerinden, yada şehre indirilerek gemi ile Rusya’ya satılırdı. Rusyadan ise bölgenin ihtiyacı olan şeker,gazyağı gibi ihtiyaçlar karşılanırdı. Gültepe köyünde sektörün öncüsü ise Efendizade Haşim Ağa idi. İleri görüşlülüğü, ticari zekası ve cesareti ile öncü olan Haşim ağa devrin en varlıklı ismi idi. Köyde ticaretin başını çeken Haşım ağa Rusya,İstanbul,Trabzon’da çok büyük söz ve servet sahibiydi. Ticaretten kazandığı paralarla İstanbul Karaköy bankalar caddesinde “Efendizade İş hanı” ve Gültepe köyünde üste kendinin oturduğu alt katında ise iplik atölyelerinin olduğu büyük bir konak yaptırmış. Haşım ağanın yaptırdığı bu konağın o kadar büyük olduğu söylenir ki, mevcut 99 pencereli 10 odalı konağın, en az 4 katı büyüklükte olduğu söylenir. HAŞIMAĞA KONAĞININ YANIŞI Tamamen ahşam ve el işçiliğinden oluşan konak, tarihi bilinmeyen, çıkan bir yangında tamamen yanar ve kullanılamaz hale gelir. Konağı kimin yaktığı ve nasıl yandığı tam olarak bilinmese de, suç Haşim ağanın torunu olan çocuk yaştaki Hüseyinin üzerine kalır ve genç Hüseyin bu duruma oldukça üzülür.   ÇOCUKLUĞUN MAHCUBİYETİ İÇİN YAPILAN; 99 PENCERELİ HAŞIM AĞA KONAĞI Babası ve dedesi gibi Rusya ile iplik ve gıda ticareti yapan Efendizade Hüseyin ağa, Gemileriyle beraber Rusya’dan hatırı sayılır ticaret yapar ve servet kazanır. Yaşı ilerledikçe İstanbuldakı ticari faaliyetlerini sonlandırır ve 1895 yılında Gültepe köyünde, konağı yanan dedesi Haşim ağanın adını taşıyan 99 pencereli bir konak yaptırır. KONAĞIN ÖZELLİKLERİ Hüseyin ağa dedesi adına yaptırdığı bu konak ile, yıllar önce dedesinin yanan konağının hem şanını yürütmüş, hemde yaşadığı mahcubiyeti hafifletmiştir. 450 metrekare kapalı alanı olan konakta 10 oda, 5 tane hol, 2 mutfak, 2 fırın, 1 kahve ocağı, 6 şomine, 3 tuvalet, 3 banyo ve geniş bir bahçe bulunmakta. Konağın 99 ismi ise Allah’ın 99 güzel ismini ifade etmektedir. Konak aynı zamanda, bölgede pencere fazlalığı bakımından örnek bir yapıdır. Konak varis cılerinden Erbosan boya sanayinin kurucusu merhum Zeki Efendioğlu tarafından restore edilmiş ve Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Kurulu tarafından koruma altına alınmış (Resul Hamza EMİN / Sürmene Haber)